Rusza urodzinowa, 25. edycja Malta Festival Poznań. Przez trzy tygodnie razem w 533 artystami z 22 krajów będziemy żyć współczesnym teatrem i tańcem, eksperymentalnymi performansami i filmami, koncertami, spotkaniami, dziesiątkami bezpłatnych warsztatów i wyjątkowych działań artystyczno-społecznych. W czasie Malty Plac Wolności stanie się w czerwcu zieloną wyspą tętniącą życiem od rana do nocy.
Mija ćwierć wieku, odkąd na Maltcie zadajemy pytania o świat i przez sztukę oberwujemy jego zmiany, starając się je zrozumieć. W tym roku przestrzeń życia nas wszystkich będzie rozważana w wymiarze politycznym, społecznym, jako miejsce, które stale redefiniuje swój ład, wprowadzając nowe porządki organizujące życie zbiorowe i indywidualne. Pytamy też o to, czym może być sztuka i jej potencjał odkrywania na nowo tego, co nas otacza. Oba te wątki będą obecne w Idiomie Tima Etchellsa Nowy Ład Światowy, w przygotowanym specjalnie z okazji 25. urodzin Malty programie osnutym wokół twórczości Thomasa Manna oraz w społeczno-artystycznym sercu festiwalu – Generatorze Malta.
Interesuje nas polityczny wymiar sztuki rozumiany jako potencjał zmiany punktu widzenia, sposobu myślenia, spojrzenia na swoją rolę i pozycję w świecie – w społeczeństwie, rodzinie i wobec samego siebie. Na nowo, odwrotnie, tak jakby wszystko mogło wyglądać inaczej.
Taki stan czujności, otwarcia na to, co nadchodzi, można wyczytać z napisu NEVER SLEEP, który będzie można oglądać przez trzy festiwalowe tygodnie przy wejściu do Starej Rzeźni. NEVER SLEEP to wielopiętrowa metafora – życia, które jest zbyt krótkie, aby je przespać, szybkiego tempa wielkiego miasta, pracy, która we współczesnym świecie przestała być mierzalna w godzinach i zdominowała całą dobę. To więc zarazem diagnoza i memento – alarmujący komunikat nadawany w świecie, który wzywa do biernej akceptacji tego, że solidarność społeczna i bliskość międzyludzka coraz częściej zmieniają się w odległość nie do pokonania.
Myślę, że hasło to stanowi też symboliczne podsumowanie dotychczasowej historii Malty oraz zapowiada jej gotowość do wkroczenia w kolejny etap. Z okazji 25. urodzin festiwalu dziękuję wszystkim jego artystom, widzom, współtwórcom i krytycznym obserwatorom za lata wspólnego patrzenia na świat inaczej. Mam nadzieję, że Malta w tym roku dostarczy wielu powodów, żeby otwierać oczy jeszcze szerzej – w zdumieniu, wzruszeniu, radości i zachwycie – że sztuka po raz kolejny nie pozwoli nam zasnąć.
MICHAŁ MERCZYŃSKI
DYREKTOR MALTA FESTIVAL POZNAŃ